ระบบโครงข่ายไฟฟ้าอัจฉริยะ หรือ Smart grid คือ การนำเทคโนโลยีต่างๆเข้ามาประกอบรวมกันเพื่อควบคุมระบบไฟฟ้า เพื่อให้ครอบคลุมระบบไฟฟ้าทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็น การส่ง,จำหน่าย,หรือควบคุมระบบไฟฟ้า หรือหม้อแปลงไฟฟ้า ได้อย่างชาญชลาด โดยการใช้ระบบ smart grid นี้จะเป็นการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการใช้ไฟฟ้าไปในทางที่ดี ซึ่งจะทำให้การใช้ทรัพยากรไฟฟ้านั้นน้อยลง แต่ยังคงมีประสิทธิภาพ และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
การทำงานของระบบ Smart grid นั้นทำงานอย่างไร เพื่อให้ระบบไฟฟ้านั้นมีประสิทธิภาพสูงสุด
ระบบ Smart grid เป็นระบบที่ใช้เพื่อควบคุมการรั่วไหลของระบบเครือข่ายไฟฟ้า ในรูปแบของการกระจาย เพื่อให้ระบบพลังงานมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ซึ่งระบบนี้ครอบคลุมถึงการตรวจวัด ควบคุม และจัดเก็บข้อมูลเพื่อนำมาวิเคราะห์การใช้งานและจ่ายพลังงานไฟฟ้าออกไปอย่างเป็นระบบ ลดการสูญเสียและความผันผวนของพลังงาน เพื่อให้เกิดพลังงานสะอาดที่ยั่งยืน ไม่จำเป็นต้องพึ่งพาไฟฟ้าจากส่วนกลางเพียงอย่างเดียว
การตรวจวัดและควบคุมพลังงาน
เพื่อตรวจวัดและควบคุมการรั่วไหลของระบบไฟฟ้าในเครือข่าย โดยมีเซ็นเซอร์และระบบควบคุมอัตโนมัติที่จะช่วยให้สามารถปรับปรุงและจัดการพลังงานไฟฟ้าได้เป็นอย่างดี
การจัดเก็บข้อมูล
สามารถจัดเก็บข้อมูลของระบบไฟฟ้า ซึ่งส่งผลดีต่อผู้เก็บข้อมูลที่จะได้นำมาวิเคราห์และวางแผนเพื่อทำการกระจายระบบไฟฟ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การปรับปรุงพลังงาน
พอได้ข้อมูลมาผู้เก็บข้อมูลสามารนำข้อมูลที่ได้จะระบบ smart grid มาปรับปรุงได้เป็นอย่างดี เข้าใจพฤติการของผู้ใช้งานและทำให้สามารถจัดสรรพลังงานไฟฟ้าให้เหมาะสมกับความต้องการข้องผู้ใช้งานได้เป็นอย่างดี
Smart grid ข้อดี ข้อเสีย มีอะไรบ้าง แล้วในประเทศไทยมีการใช้งานหรือยัง
ปัจจุบันการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคได้นำระบบ smart grid เข้ามาใช้งานซึ่งในระบบไฟฟ้าจะมีการใช้ DTL-26482 โดยมีจัดหวังที่นำร่องต่างๆเช่น ภูเก็ต พังงา หรือชลบุรี และจังหวัดอื่น โดยจะขยายไปตามเมืองใหญ่ต่างๆในอนาคต ซึ่งก็มีผลลัทธ์ทั้งดีและไม่ดีออกไป
ข้อดีของระบบ smart grid
สามรถแบ่งออกมาได้ในหลากหลายด้านไม่ว่าจะเป็นด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ด้านระบบไฟฟ้า หรือด้านเศรษฐกิจ ที่จะช่วยไปถึงการประหยัดพลังงานและลดค่าใช้จ่าย และรวมไปถึงลดการสูญเสียของพลงงานเพราะมีการจัดการ ควบคุมระบบไฟฟ้าได้เป็นอย่างดี
ข้อเสียของระบบ smart grid
เนื่องจากมีการลงทุนที่ค่อนข้างสูง ทำให้มีค่าใช้จ่ายในส่วนต่างๆไม่ว่าจะเป็นการวิจัย พัฒนา หรือการติดตั้งระบบต่างๆ เพื่อให้เหมาะสมกับการใช้งาน มีความเสี่ยงต่อการรั่วไหลของข้อมูล รวมไปถึงความซับซ้อนของระบบหรือความแม่นยำในการกระจายระบบไฟฟ้า
การใช้งานระบบ Smart grid ในประเทศไทย ในปัจจุบัน
จากที่ได้กล่าวไปข้างต้นประเทศไทยได้มีการนำร่องในการใช้ระบบ smart grid ตามจังหวัดต่างๆ เพื่อแก้ปัญหาระบบไฟฟ้าในแต่ละพื้นที่ อย่าสงเช่นจังหวัดพัทยา ที่มีการนำระบบ smart grid มาใข้ทำให้เห็นผลลัทธ์อออกมาหลายๆอย่าง ถือว่าเป็นการเริ่มต้นการใช้ระบบได้เป็นอย่างดี เนื่องจากพัทยามีการใช้ไฟฟ้าเป็นจำนวนมากและตัวเมืองมีการใช้โครงข่ายของระบบไฟฟ้าที่พร้อมใช้งาน เมื่อมีการนำระบบ smart grid เข้ามาใช้ทำให้ระบบไฟฟ้าของเมืองนี้เสถียรมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการวางแผน ควบคุมระบบ สามารถต่อยอดไปถึง รถยนต์ไฟฟ้า ที่กำลังนิยมในปัจจุบันอีกด้วย
สรุประบบ Smart grid ทิศทางในอนาคตและการพัฒนาระบบเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพที่สูงสุด
ระบบ Smart grid อุปกรณ์ ถือว่าเป็นอะไรที่ยังใหม่ในประเทสไทย โดยการไฟฟฟ้าส่วนภูมิภาคเป็นคนนำร่อง มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยใช้จะระบบพลังงานไฟฟ้าต่างๆ มาจัดการระบบให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น และสามารถสร้างพลังงานสะอาดได้เป็นอย่างดี ลดการปล่อยก๊าซเลือนกระจกซึ่งปัจจุบันสังคมให้ความสำคัญกับเรื่องนี้เป็นอย่างมาก รวมไปถึงช่วยลดมลพิษอีกด้วย อีกทั้งยังช่วยลดค่าจ่ายในการใช้ไฟฟ้าที่มากขึ้นในชีวิตประจำวัน เพราะระบบสารมารถวิเคาระห์และควบคุมระบบไฟฟ้าได้เป็นอย่างดี